BETONARME YAPI PROJELERİ
Betonarme bir projede en çok aranan özelliklerin başında hiç şüphe yok ki ekonomi ve sağlamlık gelmektedir. Özellikle büyük çaptaki projelerde tek düze mühendislik anlayışına dayalı yaklaşımlar yatırımcıları büyük sıkıntılara sokmaktaır. Örnek vermek gerekirse piyasada tecrübesiz ellerden çıkan projlerin ortak sorunları güvenli yapı yapıldığı izlenimi oluşturmak için gereksiz ve aşırı donatı kullanma yüzeysel bilgisayar programları kullanıldığı için oluşan programdan gelen donatı ve kesitleri üzerinde hiç düşünmeden direkt olarak projelere koyarak insiyatifi bilgisayar programına dolayısı ile bilinci olmayan bir varlık olan bilgisayara bırakmak v.b. dir.
Unutulmamalıdır ki mühendislik bir bilim dir ve bilim neden sonuç ilişkisine dayalıdır. nedenleri irdelen meden yapılan işlemler ileride sıkıntılara yol açabilir. Bunların başında ise ekonomi gelmektedir. Büyük çaplı bir projede örneğin 1.000.000m² lik bir toplu konut residance projesi düşününüz bu projede tavan döşemelerinin 1cm gereğinden kalın yapılması fazladan harcanacak olan 10.000m³ beton demektir. C30 kalitesinde betonun 150tl/m³ fyat ile satıldığı da düşünülürse buda sadece 1cm beton için yatırımcının cebinden çıkacak fazladan 1.500.000TL demktir. Buradaki örnek sadece 1cm içindi.
Bir başka örneğide farklı bir açıdan verelim yüksek bir betonarme bina daki taşıyıcı perde duvarları düşününüz. Yapı projesini hazırlayan ofisinde perdelerin sağlam olması için içerisindeki filiz demirlerini gereğin den fazla koyduğunu, herkez sağlam oldu diyebilir fakat uluslar arası geçerlilikteki yönetmeliklerde betonarme perde tasarım kurallarında betonarme perdelerin düşey donatıları arttırılarak kapasitelerinin arttırııdığı durumlarda perdelerin bu yüksek kapasiteden doğan ve mühendislikte Ve ( effective shear force ) olarak ifade edilen perde kapasiteye bağlı kesme kuvvetinin aşırı düzeyde arttığı ve betonarme perdenin fazladan konulan düşey donatılar kapasitelerini yitirmeden kesme kuvvetinden patlayarak ( perdee oluşan 45 derece kırılmalar ) ani bir şekilde kırıldığı ifade edilmekte ve bu durum yasaklanmaktadır.( Türkiye deprem yönetmeliği de son yapılan ilaveler ile bu kuralı kapsar hale gelmiştir )
Yani bir yapı fazla demir yada beton koyulması ile daha sağlam hale gelmez, ancak iyi bir mühendislikle daha sağlam yapılar inşa edilebilir,bir perde içerisine aşırı demir konulması ile değil daha düzgün ve simetrik çekirdek perde sistemi oluşturularak daha sağlam ve dayanıklı hale gelir.Malezyadaki petronas kulelerinin kolon ve kirişleri bizim ülkemizdeki bir çok yüksek yapılardan daha narin ve ince kesitlidir aralarındaki tek fark ise petronas kuleleri bizim en yüksek yapılarımızın 2 katı fazla yükseklikte inşa edilmişlerdir. Buradaki mühendisliği şüphesiz ki bu konuyu anlamak için zihinlerini zorlayanlar anlayacaktır. bu örnek de umarız bu yazımızın başından beri anlatmak istediklerimizi özetlemiştir.
Muhammet HAYAL
İnşaat mühendisi
Yük. Mimar
Yönetim Kurulu Başkanı
